Grupy dyskusyjne   »   Foto retro...

Foto retro...



1 Data: Listopad 01 2009 22:04:08
Temat: Foto retro...
Autor: Leszek Drwal 

Takie nie-cyfrowe przemyslenia...

Skanuje stare klisze, jakies orwo czy cus, w 7200 dpi, wychodzi na to, ze rozdzialka odpowiada 60 megapikseli, ogladam te zdjecia, i pomijajac kolory, ktore na tych filmach sa takie jak sami wiecie jakie byly, to te zdjecia z filmu 35mm po prostu miazdza jakoscia obrazu....

Ech, lezka sie kreci :)



2 Data: Listopad 01 2009 22:11:33
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Marek Grochocki 

"Leszek Drwal"  wrote in message

Takie nie-cyfrowe przemyslenia...

Skanuje stare klisze, jakies orwo czy cus, w 7200 dpi, wychodzi na to, ze
rozdzialka odpowiada 60 megapikseli, ogladam te zdjecia, i pomijajac
kolory, ktore na tych filmach sa takie jak sami wiecie jakie byly, to te
zdjecia z filmu 35mm po prostu miazdza jakoscia obrazu....

Ech, lezka sie kreci :)

Skanujesz to w domu? Na czym?
Ja kiedys oddalem praktycznie wszystkie swoje klisze do wskanowania i
zgrania na plyty, ale do laboratorium i niestety o tak duzej jakosci, to nei
mialem co marzyc. Za to wskanowanie z nagraniem na ich plyte i fotoindeks
kosztowaly 5zl od negatywu :)

--
Pozdrawiam
MARC

3 Data: Listopad 01 2009 22:27:20
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Leszek Drwal 

Użytkownik Marek Grochocki napisał:

"Leszek Drwal"  wrote in message
Takie nie-cyfrowe przemyslenia...

Skanuje stare klisze, jakies orwo czy cus, w 7200 dpi, wychodzi na to, ze rozdzialka odpowiada 60 megapikseli, ogladam te zdjecia, i pomijajac kolory, ktore na tych filmach sa takie jak sami wiecie jakie byly, to te zdjecia z filmu 35mm po prostu miazdza jakoscia obrazu....

Ech, lezka sie kreci :)

Skanujesz to w domu? Na czym?

OpticFilm 7200i od Plusteka. Zaiste jestem pod wrazeniem. Kupilem rok temu... i wlasnie rozpakowalem :) I nawet si enie spsulo od lezenia :)

Ja kiedys oddalem praktycznie wszystkie swoje klisze do wskanowania i zgrania na plyty, ale do laboratorium i niestety o tak duzej jakosci, to nei mialem co marzyc. Za to wskanowanie z nagraniem na ich plyte i fotoindeks kosztowaly 5zl od negatywu :)

Hmmm, ja jeszcze 3-4 lata temu dawalem do labu, to co prawda krzyczeli 25 zeta, ale bylo 9600dpi i 36 klatkowy film zajmowal 500-600MB w jpegach :)

Ja plustka kupilem wlasnie po to, zeby sobie samemu zeskanowac materialy i zarchiwizowac slajdy, co mamuska i tausiek maja sentyment. A ten plustek pozwala na skan negatywow i pozytywow i to w postaci klisz jak i bez wyjmowania z ramek... :)

Aha, i mimomoich obaw, dziala na Vista, a teraz nawet sciagnalem najnowsze stery - i widzialem ze Win 7 tez uwzglednili :)

4 Data: Listopad 01 2009 23:19:58
Temat: Re: Foto retro...
Autor: PaweĹ‚ W. 

Leszek Drwal pisze:

Użytkownik Marek Grochocki napisał:

Skanujesz to w domu? Na czym?

OpticFilm 7200i od Plusteka. Zaiste jestem pod wrazeniem. Kupilem rok temu... i wlasnie rozpakowalem :) I nawet si enie spsulo od lezenia :)

Mam Plusteka 7500Ai (czy jakoĹ› tak) i nie podzielam twojego entuzjazmu co do rozdzielczoĹ›ci zarówno skanów negatywów jak i slajdów. Mi wychodzi wyraĽne ziarno powyżej 3600dpi, a zdarza siÄ™, że i powyżej 2400dpi.


Pozdrawiam,
Paweł W.

--
"A niektóre dzieci, jak siÄ™ obrażÄ…, to pokazujÄ… innym jÄ™zyk. Ja też pokazujÄ™, ale ja wtedy mam racjÄ™". - Kasia, 4 lata,Newsweek Polska.

5 Data: Listopad 01 2009 23:23:06
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Leszek Drwal 

Użytkownik Paweł W. napisał:

Leszek Drwal pisze:
Użytkownik Marek Grochocki napisał:

Skanujesz to w domu? Na czym?

OpticFilm 7200i od Plusteka. Zaiste jestem pod wrazeniem. Kupilem rok temu... i wlasnie rozpakowalem :) I nawet si enie spsulo od lezenia :)

Mam Plusteka 7500Ai (czy jakoĹ› tak) i nie podzielam twojego entuzjazmu co do rozdzielczoĹ›ci zarówno skanów negatywów jak i slajdów. Mi wychodzi wyraĽne ziarno powyżej 3600dpi, a zdarza siÄ™, że i powyżej 2400dpi.

Ale to ziarno to ziarno, analogowe. A nie cyfrowe artefakty i szumy. Do tego dodam, ze teraz z 10mpix mam podone "szumy" co to ziarno z tych starych negatywow. Tylko te stare negatywy sa skanowane "w 60mpix". Subtelna roznica jakby.

A na dodatek nie mam zadnego nowszego niz 6-7 lat filmu dobrej jakosci, zeby sprawdzic "coby bylo gdyby".

6 Data: Listopad 02 2009 01:41:55
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Valwit 

Leszek Drwal wrote:

Ale to ziarno to ziarno, analogowe.

no wiec nie calkiem.

1. od pewnego memndu skanujesz nosnik i wtedy ziarno = niedoskonalosc
nosnika a nie struktura krysztaklow
2. skaner tez szumi :)

--
 Łukasz "Valwit" Grupa    http://valwit.net    ICQ:40117364 GG:1591997
........................................................................

7 Data: Listopad 02 2009 09:42:16
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Leszek Drwal 

Użytkownik Valwit napisał:

Leszek Drwal wrote:

Ale to ziarno to ziarno, analogowe.

no wiec nie calkiem.

1. od pewnego memndu skanujesz nosnik i wtedy ziarno = niedoskonalosc
nosnika a nie struktura krysztaklow
2. skaner tez szumi :)

No tak, ale mimo wszystko latwiej kijek obcinkowac niz go potem pogrubasic. To wole skanowac w max optycznej skanera, mimo, ze bede mial ziarno.

Z reszta jak sie okazuje, ziarno to pikus, gorzej, ze stare juz filmy pelne sa skraczy niczym remiks didzeja ;)

8 Data: Listopad 02 2009 09:45:15
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Jakub JewuĹ‚a 

....

Z reszta jak sie okazuje, ziarno to pikus, gorzej, ze stare juz filmy pelne sa skraczy niczym remiks didzeja ;)

No wlasnie, bylo kupic cos z ICE...

q

9 Data: Listopad 02 2009 09:53:19
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Leszek Drwal 

Użytkownik Jakub Jewuła napisał:

....
Z reszta jak sie okazuje, ziarno to pikus, gorzej, ze stare juz filmy pelne sa skraczy niczym remiks didzeja ;)

No wlasnie, bylo kupic cos z ICE...

Nie jestem pro. Zajmuje sie nie-fotografia i nie-obrobka :) Jestem laikiem. A moj skaner to model sprzed 2-3 lat :)

10 Data: Listopad 02 2009 10:03:26
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Jakub JewuĹ‚a 

....
Z reszta jak sie okazuje, ziarno to pikus, gorzej, ze stare juz filmy pelne sa skraczy niczym remiks didzeja ;)
No wlasnie, bylo kupic cos z ICE...
Nie jestem pro.
Zajmuje sie nie-fotografia i nie-obrobka :) Jestem laikiem. A moj skaner to model sprzed 2-3 lat :)

Bylo sprzedac i kupic cos z ICE.
Szkoda czasu na skanowanie jesli ilosc rys
i smieci stawia sens zabawy pod znakiem zapytania.

q

11 Data: Listopad 02 2009 17:16:36
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Leszek Drwal 

Użytkownik Jakub Jewuła napisał:

....
Z reszta jak sie okazuje, ziarno to pikus, gorzej, ze stare juz filmy pelne sa skraczy niczym remiks didzeja ;)
No wlasnie, bylo kupic cos z ICE...
Nie jestem pro.
Zajmuje sie nie-fotografia i nie-obrobka :) Jestem laikiem. A moj skaner to model sprzed 2-3 lat :)

Bylo sprzedac i kupic cos z ICE.
Szkoda czasu na skanowanie jesli ilosc rys
i smieci stawia sens zabawy pod znakiem zapytania.

Ale te rysy sa takie... sentymentalne :)

12 Data: Listopad 02 2009 17:19:59
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Marcin Debowski 

On 2009-11-02, Leszek Drwal  wrote:

Użytkownik Jakub Jewuła napisał:
....
Z reszta jak sie okazuje, ziarno to pikus, gorzej, ze stare juz filmy
pelne sa skraczy niczym remiks didzeja ;)

No wlasnie, bylo kupic cos z ICE...

Nie jestem pro. Zajmuje sie nie-fotografia i nie-obrobka :) Jestem
laikiem. A moj skaner to model sprzed 2-3 lat :)

Tam zaraz pro. Dolnopółkowy canon 8800F ma odpowiednik ICE - "flare".
Bardzo bardzo pożyteczne i skuteczne ustrojstwo. Ale takie rzeczy to się
sprawdza przed zakupem.

--
Marcin

13 Data: Listopad 02 2009 10:43:17
Temat: Re: Foto retro...
Autor:

W po¶cie
 Marcin Debowski nabazgrał:

Tam zaraz pro. Dolnopółkowy canon 8800F ma odpowiednik ICE - "flare".
Bardzo bardzo pożyteczne i skuteczne ustrojstwo. Ale takie rzeczy to się
sprawdza przed zakupem.

Ale to też wykorzystuje skan w podczerwieni? Czy tylko analizuje zdjęcie
RGB w poszukiwaniu czego¶ co wygl±da na rysę?

--
22:23.25 <@bulba> myslisz ze pod dysko to ma znaczenie?
22:23.51 < infecto> bulba: pod dysko to nic nie ma znaczenia
22:23.52 < infecto> panowie
22:24.02 < infecto> nawet wam na intelekt udalo by sie cos wyrwac

14 Data: Listopad 02 2009 20:41:10
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Marcin Debowski 

On 2009-11-02,   wrote:

W po¶cie
 Marcin Debowski nabazgrał:
Tam zaraz pro. Dolnopółkowy canon 8800F ma odpowiednik ICE - "flare".
Bardzo bardzo pożyteczne i skuteczne ustrojstwo. Ale takie rzeczy to się
sprawdza przed zakupem.

Ale to też wykorzystuje skan w podczerwieni? Czy tylko analizuje zdjęcie
RGB w poszukiwaniu czego¶ co wygl±da na rysę?

Przyznam, że nie wiem - próbowałem kiedy¶ co¶ konkretniejszego wygóglać
i nie udało. Podejrzewam, że może analizować np. lokaln± gęsto¶ć
optyczn±. Próbowałem kiedy¶ to to oszukać daj±c porysowany negatyw czb
bardzo silnie wzmocniony (wzmacniacz miedziowym, odcień silnej żółto-
czerwonej sepii) i deklaruj±c jako material kolorowy. Wyszła kompletna
kicha - przedziwne artefakty. Funkcja wydaje się być sprzętowa i wydłuża
zauważalnie czas skanowania.

--
Marcin

15 Data: Listopad 02 2009 20:47:21
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Marcin Debowski 

On 2009-11-02, Marcin Debowski  wrote:

On 2009-11-02,   wrote:
W po¶cie
 Marcin Debowski nabazgrał:
Tam zaraz pro. Dolnopółkowy canon 8800F ma odpowiednik ICE - "flare".
Bardzo bardzo pożyteczne i skuteczne ustrojstwo. Ale takie rzeczy to się
sprawdza przed zakupem.

Ale to też wykorzystuje skan w podczerwieni? Czy tylko analizuje zdjęcie
RGB w poszukiwaniu czego¶ co wygl±da na rysę?

Przyznam, że nie wiem - próbowałem kiedy¶ co¶ konkretniejszego wygóglać

A jednak: http://www.canon-europe.com/scanner_technology/fare.asp
"Canon's FARE technology (Film Automatic Retouching & Enhancement)
removes dust and scratch marks automatically from film scans and with
unrivalled precision using an advanced infra-red process."

--
Marcin

16 Data: Listopad 03 2009 21:13:18
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Valwit 

Marcin Debowski wrote:


A jednak: http://www.canon-europe.com/scanner_technology/fare.asp
"Canon's FARE technology (Film Automatic Retouching & Enhancement)
removes dust and scratch marks automatically from film scans and with
unrivalled precision using an advanced infra-red process."

skan w podczerwieni jest najprostsza metoda, w koncu w IR film jest
przezroczysty wiec skanuje sie tylko rysy, pekniecia i zardapania :)

--
 Łukasz "Valwit" Grupa    http://valwit.net    ICQ:40117364 GG:1591997
........................................................................

17 Data: Listopad 03 2009 21:10:55
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Valwit 

Leszek Drwal wrote:

No tak, ale mimo wszystko latwiej kijek obcinkowac niz go potem
pogrubasic. To wole skanowac w max optycznej skanera, mimo, ze bede mial
ziarno.

pamietaj o tym ze masz 2 rodzaje ziarna: analogowe wynikajace z chemii
filmu - tego nie przeskoczysz, i cyfrowe ktore doda ci skaner przy zbyt
duzej rodzialce (w uproszczeniu). nie znam tego plusteka zeby dac ci
konkretny przyklad, ale na coolskanie mialem tak ze dajac nizsza
rozdzialke znikal ten drugi rodzaj szumu, a to co nazdjeciu, czyli
informacja na ktorej mi zalezalo (ow kijek), byla taka sama.

--
 Łukasz "Valwit" Grupa    http://valwit.net    ICQ:40117364 GG:1591997
........................................................................

18 Data: Listopad 02 2009 07:39:46
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Jakub JewuĹ‚a 

Takie nie-cyfrowe przemyslenia...
Skanuje stare klisze, jakies orwo czy cus, w 7200 dpi, wychodzi na
to, ze  rozdzialka odpowiada 60 megapikseli, ogladam te zdjecia, i
pomijajac  kolory, ktore na tych filmach sa takie jak sami wiecie
jakie byly, to te  zdjecia z filmu 35mm po prostu miazdza jakoscia
obrazu.... Ech, lezka sie kreci :)
Skanujesz to w domu? Na czym?
OpticFilm 7200i od Plusteka. Zaiste jestem pod wrazeniem. Kupilem rok temu... i wlasnie rozpakowalem :) I nawet si enie spsulo od lezenia :)
Ja kiedys oddalem praktycznie wszystkie swoje klisze do wskanowania i zgrania na plyty, ale do laboratorium i niestety o tak duzej jakosci,
to nei  mialem co marzyc. Za to wskanowanie z nagraniem na ich plyte i
fotoindeks  kosztowaly 5zl od negatywu :)
Hmmm, ja jeszcze 3-4 lata temu dawalem do labu, to co prawda krzyczeli 25 zeta, ale bylo 9600dpi i 36 klatkowy film zajmowal 500-600MB w
jpegach :)

Obawiam sie, ze w tym labie czytaja te sam fachowe pisma co Ty ;)

Ten Plustek osiaga moooze 2000dpi a i to z kupa artefaktow.
Mozesz spokojnie po zeskanowaniu hurtem zresamplowac skany
do 2000dpi. I tak wiecej informacji na nich nie ma, pomijajac
juz skaner.

Ja plustka kupilem wlasnie po to, zeby sobie samemu zeskanowac materialy i zarchiwizowac slajdy, co mamuska i tausiek maja sentyment. A ten plustek pozwala na skan negatywow i pozytywow i to w postaci klisz jak i bez wyjmowania z ramek... :)

WOW ;)

q

19 Data: Listopad 02 2009 09:43:25
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Leszek Drwal 

Użytkownik Jakub Jewuła napisał:

Ten Plustek osiaga moooze 2000dpi a i to z kupa artefaktow.
Mozesz spokojnie po zeskanowaniu hurtem zresamplowac skany
do 2000dpi. I tak wiecej informacji na nich nie ma, pomijajac
juz skaner.

Nie psuj mi swiata ;)


Ja plustka kupilem wlasnie po to, zeby sobie samemu zeskanowac materialy i zarchiwizowac slajdy, co mamuska i tausiek maja sentyment. A ten plustek pozwala na skan negatywow i pozytywow i to w postaci klisz jak i bez wyjmowania z ramek... :)

WOW ;)

No co? Zycie to tez te drobne przyjemnosci ;)

20 Data: Listopad 01 2009 21:46:10
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Valwit 

Leszek Drwal wrote:

Takie nie-cyfrowe przemyslenia...

Skanuje stare klisze, jakies orwo czy cus, w 7200 dpi,

ciezko mi w to uwierzyc, w sensie ze to jest prawdziwe 7200. nikon
LS9000 od 3500 dpi na starym ORWO (1983-1985 rok) skanowal juz plastik i
 wygladalo to jak zaszumiona fota z cyfraka.


--
 Łukasz "Valwit" Grupa    http://valwit.net    ICQ:40117364 GG:1591997
........................................................................

21 Data: Listopad 02 2009 09:18:17
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Marcin Debowski 

On 2009-11-01, Valwit  wrote:

Leszek Drwal wrote:
Takie nie-cyfrowe przemyslenia...
Skanuje stare klisze, jakies orwo czy cus, w 7200 dpi,
ciezko mi w to uwierzyc, w sensie ze to jest prawdziwe 7200. nikon
LS9000 od 3500 dpi na starym ORWO (1983-1985 rok) skanowal juz plastik i
 wygladalo to jak zaszumiona fota z cyfraka.

Też nie s±dzę. Starego Orwo bym może aż tak nie dewaluował, bo to jak±
ma rzeczywist± rozdzielczo¶ć nijak się ma do skanera, ale 3600-4800dpi
to dla tańszych skanerów raczej marzenie niż rzeczywisto¶ć.

--
Marcin

22 Data: Listopad 02 2009 07:39:55
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Jakub Jewuła 

Takie nie-cyfrowe przemyslenia...
Skanuje stare klisze, jakies orwo czy cus, w 7200 dpi,
ciezko mi w to uwierzyc, w sensie ze to jest prawdziwe 7200. nikon
LS9000 od 3500 dpi na starym ORWO (1983-1985 rok) skanowal juz plastik i
 wygladalo to jak zaszumiona fota z cyfraka.
Też nie s±dzę. Starego Orwo bym może aż tak nie dewaluował, bo to jak±
ma rzeczywist± rozdzielczo¶ć nijak się ma do skanera, ale 3600-4800dpi
to dla tańszych skanerów raczej marzenie niż rzeczywisto¶ć.

A znasz jakis drozszy, ktory daje 3600-4800dpi badz wiecej? ;)

q

23 Data: Listopad 02 2009 14:59:02
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Marcin Debowski 

On 2009-11-02, Jakub Jewuła  wrote:

Takie nie-cyfrowe przemyslenia...
Skanuje stare klisze, jakies orwo czy cus, w 7200 dpi,
ciezko mi w to uwierzyc, w sensie ze to jest prawdziwe 7200. nikon
LS9000 od 3500 dpi na starym ORWO (1983-1985 rok) skanowal juz plastik i
 wygladalo to jak zaszumiona fota z cyfraka.
Też nie s±dzę. Starego Orwo bym może aż tak nie dewaluował, bo to jak±
ma rzeczywist± rozdzielczo¶ć nijak się ma do skanera, ale 3600-4800dpi
to dla tańszych skanerów raczej marzenie niż rzeczywisto¶ć.

A znasz jakis drozszy, ktory daje 3600-4800dpi badz wiecej? ;)

Fakt. Z tych półprofesjonalnych to nawet górnopółkowe coolscany maj±
zadeklarowane optyczne 4k dpi. Można się jedynie pozastanawiać czy nie
jest to szacowanie konserwatywne odpowiadaj±ce wyższym standardom firmy
w zakresie np. powtarzalno¶ci.

--
Marcin

24 Data: Listopad 02 2009 08:42:41
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Jakub Jewuła 

Użytkownik "Marcin Debowski"  napisał w wiadomo¶ci

On 2009-11-02, Jakub Jewuła  wrote:
Takie nie-cyfrowe przemyslenia...
Skanuje stare klisze, jakies orwo czy cus, w 7200 dpi,
ciezko mi w to uwierzyc, w sensie ze to jest prawdziwe 7200. nikon
LS9000 od 3500 dpi na starym ORWO (1983-1985 rok) skanowal juz
plastik i wygladalo to jak zaszumiona fota z cyfraka.
Też nie s±dzę. Starego Orwo bym może aż tak nie dewaluował, bo to jak±
ma rzeczywist± rozdzielczo¶ć nijak się ma do skanera, ale 3600-4800dpi
to dla tańszych skanerów raczej marzenie niż rzeczywisto¶ć.
A znasz jakis drozszy, ktory daje 3600-4800dpi badz wiecej? ;)
Fakt. Z tych półprofesjonalnych to nawet górnopółkowe coolscany maj±
zadeklarowane optyczne 4k dpi. Można się jedynie pozastanawiać czy nie
jest to szacowanie konserwatywne odpowiadaj±ce wyższym standardom firmy
w zakresie np. powtarzalno¶ci.

Szacowanie nie ma tu zadnego znaczenia. Takie rzeczy jak rozdzielczosc
skanera da sie dosc latwo sprawdzic skanujac odpowiedni wzorzec.

Tylko kto by potem kupil skaner dajacy 1000 czy 1200dpi ;)
Lepiej napisac 7200dpi, farba drukarska kusztuje niewiele :))

q

25 Data: Listopad 02 2009 08:04:20
Temat: Re: Foto retro...
Autor:

W po¶cie
 Jakub Jewuła nabazgrał:

Tylko kto by potem kupil skaner dajacy 1000 czy 1200dpi ;)
Lepiej napisac 7200dpi, farba drukarska kusztuje niewiele :))

Chyba /lekko/ przesadzasz? Widziałem gdzie¶ niezależn± stronkę
z wynikami pomiarów dla różnych skanerów i wyniki były raczej
powyżej 2000 dpi... Dla skanerów do filmu oczywi¶cie, a nie
płaszczaków.

--
22:23.25 <@bulba> myslisz ze pod dysko to ma znaczenie?
22:23.51 < infecto> bulba: pod dysko to nic nie ma znaczenia
22:23.52 < infecto> panowie
22:24.02 < infecto> nawet wam na intelekt udalo by sie cos wyrwac

26 Data: Listopad 02 2009 09:20:25
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Jakub Jewuła 

Tylko kto by potem kupil skaner dajacy 1000 czy 1200dpi ;)
Lepiej napisac 7200dpi, farba drukarska kusztuje niewiele :))
Chyba /lekko/ przesadzasz?

Ale tylko lekko :)

Widziałem gdzie¶ niezależn± stronkę...

Nie ma czegos takiego :)

...z wynikami pomiarów dla różnych skanerów i wyniki były raczej
powyżej 2000 dpi... Dla skanerów do filmu oczywi¶cie, a nie
płaszczaków.

Nikony osiagaja OIDP 3000dpi.
Bebnowy Howtek 4000dpi (nominalnie tez ma 4000dpi).
Najlepsze bebnowe ciut powyzej 7000dpi, istnieje bodaj dwa takie.

Skanowanie filmow powyzej 4000dpi ma sens wylacznie w wypadku
materialow srebrowych b&w. I to nie z powodu detali, ktore sie pojawia
(bo raczej sie nie pojawia) a z powodu oddania ziarna filmu.

q

27 Data: Listopad 05 2009 19:09:40
Temat: Re: Foto retro...
Autor: zibis 


...z wynikami pomiarów dla różnych skanerów i wyniki były raczej
powyżej 2000 dpi... Dla skanerów do filmu oczywiĹ›cie, a nie
płaszczaków.

Nikony osiagaja OIDP 3000dpi.
Bebnowy Howtek 4000dpi (nominalnie tez ma 4000dpi).
Najlepsze bebnowe ciut powyzej 7000dpi, istnieje bodaj dwa takie.
[...]

q

to istniej obecnie jakiĹ› skaner "dla ludzi", którym dałoby siÄ™ przyzwoicie zeskanować filmy?
bo cena LS 9000 ED raczej nie sugeruje przeznaczenia "domowego", a nie bardzo widzÄ™ aby Nikon miał jakiĹ› inny produkt w tej kategorii sprzÄ™towej..

--
zibis

28 Data: Listopad 05 2009 20:23:25
Temat: Re: Foto retro...
Autor: PaweĹ‚ W. 

zibis pisze:

to istniej obecnie jakiĹ› skaner "dla ludzi", którym dałoby siÄ™ przyzwoicie zeskanować filmy?
bo cena LS 9000 ED raczej nie sugeruje przeznaczenia "domowego", a nie bardzo widzÄ™ aby Nikon miał jakiĹ› inny produkt w tej kategorii sprzÄ™towej..


Plusteki OpticFilm wydajÄ… siÄ™ dawać sensownÄ… jakoć jak na warunki domowe. Niektórzy też z niegorszym efektem używajÄ… płaszczaków epsona z przystawkÄ… do skanowania materiałów transparentnych (nie pamiÄ™tam oznaczeĹ„ modeli - V300?). I to chyba sÄ… skanery z przeznaczeniem do użytku domowego. Wszystko* inne to albo lepsze albo gorsze maszyny profesjonalne.

* nie mówiÄ™ tu o tym dziwnym wynalazku w postaci aparatu w obudowie do fotografowania przezroczy, który pojawił siÄ™ w innym wÄ…tku.


Pozdrawiam,
Paweł W.

--
"A niektóre dzieci, jak siÄ™ obrażÄ…, to pokazujÄ… innym jÄ™zyk. Ja też pokazujÄ™, ale ja wtedy mam racjÄ™". - Kasia, 4 lata,Newsweek Polska.

29 Data: Listopad 02 2009 10:21:37
Temat: Re: Foto retro...
Autor: bakulik at work 

¦wiat już nigdy nie będzie taki sam, odk±d
napisał(a):

Tylko kto by potem kupil skaner dajacy 1000 czy 1200dpi ;)
Lepiej napisac 7200dpi, farba drukarska kusztuje niewiele :))

Chyba /lekko/ przesadzasz? Widziałem gdzie¶ niezależn± stronkę
z wynikami pomiarów dla różnych skanerów i wyniki były raczej
powyżej 2000 dpi... Dla skanerów do filmu oczywi¶cie, a nie
płaszczaków.

Np. wg tego pana http://www.filmscanner.info/PlustekOpticFilm7200.html
ta maszynka osi±ga 2900 DPI. Oczywi¶cie w czasie skanowania w
teoretycznie 7200 DPI. ;)

--
Pozdrawiam, Łukasz Bakuła.
www.bakulik.com.pl | www.szkiełkoioko.pl | GG: 2243156 | Tlen: bakulik
pisz±c na priv skonstruuj adres e-mail wg wzorca z nagłówka
Nieznajomo¶ć prawa szkodzi, znajomo¶ć - przeraża.

30 Data: Listopad 02 2009 17:18:47
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Leszek Drwal 

Użytkownik bakulik at work napisał:

Np. wg tego pana http://www.filmscanner.info/PlustekOpticFilm7200.html
ta maszynka osiąga 2900 DPI. Oczywiście w czasie skanowania w
teoretycznie 7200 DPI. ;)

No to calkiem spoko, bo skanuje docelowo w "preset 3600dpi" ;)

31 Data: Listopad 02 2009 09:45:30
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Leszek Drwal 

Użytkownik Jakub Jewuła napisał:

Tylko kto by potem kupil skaner dajacy 1000 czy 1200dpi ;)
Lepiej napisac 7200dpi, farba drukarska kusztuje niewiele :))

ja juz nie pamietam, ale w tym plusteku jest jakas technologia iSRD :) Nie mam pojecia co to jest, bo nei pamietam (jak pisalem, skaner kupilem ponad rok temu, wtedy wiedzialem co to znaczy i jakos wplynelo na wybor...).

Anyway - w stosunku wydatek/zadowolenie - jest dobrze (dla mnie).

:)

32 Data: Listopad 03 2009 21:11:26
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Valwit 

Leszek Drwal wrote:

Anyway - w stosunku wydatek/zadowolenie - jest dobrze (dla mnie).

:)

i o to chodzi :)
--
 Łukasz "Valwit" Grupa    http://valwit.net    ICQ:40117364 GG:1591997
........................................................................

33 Data: Listopad 02 2009 08:35:19
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Mister Proper 

Leszek Drwal  napisał(a):

Takie nie-cyfrowe przemyslenia...

Ależ jak najbardziej cyfrowe

..............................
Ech, lezka sie kreci :)

I o tę łezkę chodzi a nie o jakie¶ dpi. Rodzice ogl±daj±c Twoje dzieło pewnie
też uroni± niejedn± nostalgiczn± łezkę.
Sam my¶lę od jakiego¶ czasu nad podobnym przedsięwzięciem i rozumiem Twoje
wzruszenie (bo to jest kategoria, w której odbieramy efekt opisywanych
działań).
Sam nie oddałbym do labu (dysponuj±cego nawet najlepszym profesjonalnym
sprzętem swoich starych negatywów. Chodzi o emocje zwi±zane z przywoływaniem
tamtych chwil i jak trzeba to wielokrotne próby a nie seryjne ustawienie
bezdusznej (choćby najlepszej) maszyny.
W zwi±zku z tym mam do Ciebie ogromn± pro¶bę wstaw gdzie¶ trzy przykłady,
gdyby¶ mógł to zrobione z ORWO, najlepiej pierwsza połowa lat
osiemdziesi±tych, zresamplowne do 1280 pixeli(dłuższy bok), bez ostrzenia i
innej obróbki (taki zresamplowany "RAW" ze skanera) zapisane w najlepszej
jako¶ci jpg ( to nic, że będ± spore). Na pewno będ± mieć wpływ na moj±
decyzję:
1. skan z negatywu czarno białego (gdzie¶ przeczytałem, że lepiej skanować
jak slajd kolorowy),
2. skan z negatywu kolorowego,
3. skan ze slajdu (kolorowego).

Pozdrawiam gor±co i życzę wytrwało¶ci.
MP



--
Wysłano z serwisu Usenet w portalu Gazeta.pl -> http://www.gazeta.pl/usenet/

34 Data: Listopad 02 2009 09:47:12
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Leszek Drwal 

Użytkownik  Mister Proper napisał:

W zwiÄ…zku z tym mam do Ciebie ogromnÄ… proĹ›bÄ™ wstaw gdzieĹ› trzy przykłady,

niebawem :)

35 Data: Listopad 02 2009 10:52:09
Temat: Re: Foto retro...
Autor:  

Leszek Drwal  napisał(a):

 

niebawem :)

Z góry dziękuję, życzę powodzenia w realizacji całego przedsęwzięcia:)

Pozdrawiam
MP

--
Wysłano z serwisu Usenet w portalu Gazeta.pl -> http://www.gazeta.pl/usenet/

36 Data: Listopad 02 2009 20:11:12
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Piotrne 

Leszek Drwal pisze:
>

Skanuje stare klisze, jakies orwo czy cus, w 7200 dpi, wychodzi na to, ze rozdzialka odpowiada 60 megapikseli, ogladam te zdjecia, i pomijajac kolory, ktore na tych filmach sa takie jak sami wiecie jakie byly, to te zdjecia z filmu 35mm po prostu miazdza jakoscia obrazu....
>

Mam trochÄ™ takich starych slajdów na filmach ORWO i Fuji. Nie wyglÄ…dajÄ…
na 60 megapikseli... Przy 2400 dpi już widać ziarno. A oprócz tego
ogólny szum i nieuniknione "Ĺ›mieci", rysy itp. OczywiĹ›cie treć
rekompensuje te wady, ale jednak współczesne zdjÄ™cia wyglÄ…dajÄ… lepiej.
Slajdy można oszacować na ok. 4-10 megapikseli.

Zapraszam do porównania: kilka zdjęć z Kotliny Kłodzkiej wykonanych
ok. roku 1980 i zdjÄ™cia współczesne (w wielkoĹ›ci "naturalnej"):

http://piotrne.republika.pl/dawno_i_dzis/


Pozdrawiam
Piotr

37 Data: Listopad 03 2009 00:06:33
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Jester 

Piotrne pisze:

Mam trochÄ™ takich starych slajdów na filmach ORWO i Fuji. Nie wyglÄ…dajÄ…
na 60 megapikseli... Przy 2400 dpi już widać ziarno. A oprócz tego
ogólny szum i nieuniknione "Ĺ›mieci", rysy itp. OczywiĹ›cie treć
rekompensuje te wady, ale jednak współczesne zdjÄ™cia wyglÄ…dajÄ… lepiej.
Slajdy można oszacować na ok. 4-10 megapikseli.

Zgadza siÄ™, takie skany sÄ… do kitu, ale z innych powodów niż szacowana tajemniczymi metodami megapikselowoć.
Np. czarno-biały skan z negatywu małej klatki 1600 ASA do A2/300 dpi (czyli odpowiednik +/- 30 megapikseli) jest do kitu, bo ziarno jest stanowczo za małe... ;)


J

38 Data: Listopad 03 2009 17:18:36
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Piotrne 

Jester pisze:

Zgadza siÄ™, takie skany sÄ… do kitu, ale z innych powodów
niż szacowana tajemniczymi metodami megapikselowoć.

Nie sÄ… takie tajemnicze... JeĹ›li widzÄ™ ziarna zamiast użytecznej
informacji, to znaczy że skanowałem za gÄ™sto. A w przypadku
kolorowych slajdów (film ORWO o czułoĹ›ci 21 DIN (ISO 100))
ziarno widać już przy 2400 dpi. Mam też trochÄ™ zabytkowych
negatywów o niskiej czułoĹ›ci ("mikrofilmów") i tam 2400 dpi
nie wystarcza. Skanowałem 5400 dpi (skanerem Minolta Dimage
Scan Elite 5400) i wyglÄ…da na to, że to jeszcze za mało.

Skanowanie slajdów jest bardzo czasochłonne. Używałem wspomnianego
skanera Minolty i skanera CanoScan 8000F. Obydwa majÄ… tryb usuwania
rys i Ĺ›mieci (bez tego skany sÄ… praktycznie bezużyteczne). Niestety
w tym trybie skanowanie jednego zdjęcia trwa kilkanaście minut.
W ciągu godziny daje to 4-5 zdjęć (co ok. godzinę trzeba ręcznie
wymieniać ramkę ze slajdami). Skanowanie jednego filmu to ok. 9 godzin,
co jest dosyć zniechÄ™cajÄ…ce. Może wypróbujÄ™ robienie zdjęć slajdom...


P.

39 Data: Listopad 03 2009 19:30:01
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Leszek Drwal 

Użytkownik Piotrne napisał:

Skanowanie jednego filmu to ok. 9 godzin,

ja mam skaner kolo miejsca pracy, i po prostu klikam co chwile przycisk :)

40 Data: Listopad 03 2009 20:30:54
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Jester 

Piotrne pisze:

Jester pisze:

Zgadza siÄ™, takie skany sÄ… do kitu, ale z innych powodów
niż szacowana tajemniczymi metodami megapikselowoć.

Nie sÄ… takie tajemnicze... JeĹ›li widzÄ™ ziarna zamiast użytecznej
informacji,

Znaczy oceniasz na oko? No to sÄ… tajemnicze.

to znaczy że skanowałem za gÄ™sto.

No to w przypadku negatywu 3200 ASA ziarno na skanie zobaczysz bardzo szybko. I to według Ciebie znaczy, że bardziej powiÄ™kszać nie wolno? Bo nie bardzo rozumiem, czemu widok ziarna na skanie ma działać jak czerwone Ĺ›wiatło na skrzyżowaniu. Według mnie to właĹ›nie w tym miejscu zaczyna siÄ™ zabawa. PodobajÄ… Ci siÄ™ wyprane kompletnie z ziarna plastikowe zdjÄ™cia z cyfrówek? ;)

A w przypadku
kolorowych slajdów (film ORWO o czułoĹ›ci 21 DIN (ISO 100))
ziarno widać już przy 2400 dpi.

Skanowałem furÄ™ dwudziestoletnich slajdów ORWO robionych Zenitem do A3/300 dpi - czyli 3500 dpi. Ziarno widać na monitorze 1:1. Na odbitkach nie widać (wiem, bo robiłem, wiÄ™c nie bÄ™dÄ™ nawet na ten temat dyskutować).
Małoobrazkowego Neopana 1600 ASA można ciÄ…gnąć spokojnie powyżej A2/300 dpi - ziarno bÄ™dzie widoczne i ładne (wiÄ™kszych powiÄ™kszeĹ„ chyba nie robiłem). Czarno-białe 3200 ASA ma ziarno wyraĽnie wiÄ™ksze, ale nie wypowiadam siÄ™, bo widziałem tylko na ekranie, nie robiłem odbitek. Ale myĹ›lÄ™, że też da radÄ™ (o ile ktoĹ› nie wpadnie na pomysł, żeby je przejechać jakÄ…Ĺ› nojsnindżÄ…... :)

Mam też trochÄ™ zabytkowych
negatywów o niskiej czułoĹ›ci ("mikrofilmów") i tam 2400 dpi
nie wystarcza. Skanowałem 5400 dpi (skanerem Minolta Dimage
Scan Elite 5400) i wyglÄ…da na to, że to jeszcze za mało.

Za mało czego?

Skanowanie slajdów jest bardzo czasochłonne. Używałem wspomnianego
skanera Minolty i skanera CanoScan 8000F. Obydwa majÄ… tryb usuwania
rys i Ĺ›mieci (bez tego skany sÄ… praktycznie bezużyteczne).

PozwolÄ™ sobie siÄ™ nie zgodzić. 15 lat skanujÄ™ na bÄ™bnie bez żadnych trybów i zapewniam CiÄ™, że nie zamieniÄ™ siÄ™ na żadnÄ… płaskÄ… minoltÄ™. I nikt normalny by siÄ™ nie zamienił.

Niestety
w tym trybie skanowanie jednego zdjęcia trwa kilkanaście minut.
W ciągu godziny daje to 4-5 zdjęć (co ok. godzinę trzeba ręcznie
wymieniać ramkę ze slajdami). Skanowanie jednego filmu to ok. 9 godzin,
co jest dosyć zniechęcające.

Retuszuj ręcznie - przy odrobinie wprawy będzie szybciej... :)

  Może wypróbujÄ™ robienie zdjęć slajdom...

....póĽniej je naĹ›wietlisz na kliszÄ™, wsadzisz w rzutnik i na pewno bÄ™dÄ… lepsze, niż oryginał... :)
A jak TE klisze sfotografujesz... Uaaaauuu...

J

41 Data: Listopad 04 2009 01:23:56
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Piotrne 

Jester pisze:

Nie sÄ… takie tajemnicze... JeĹ›li widzÄ™ ziarna zamiast użytecznej
informacji,

Znaczy oceniasz na oko? No to sÄ… tajemnicze.

WidzÄ™ na niebie SłoĹ„ce i oceniam na oko, że jest dzieĹ„
- jak dla mnie wystarczająco precyzyjnie. Podobnie, jeśli
zobaczÄ™ na skanie ziarno to znaczy, że gęściej nie ma sensu
skanować. Na pojedynczym ziarnie nie zobaczÄ™ żadnych
szczegółów fotografowanej sceny. PrawdÄ™ mówiÄ…c, trochÄ™ dziwne
jest dla mnie zachwycanie siÄ™ ziarnem, które przecież jest
oznaką technicznych ograniczeń fotografii chemicznej.
To tak, jakby ktoĹ› zachwycał siÄ™ piÄ™knÄ… "pikselozÄ…" na zdjÄ™ciach
cyfrowych albo ślicznymi artefaktami wynikającymi z kompresji JPG.

czemu widok ziarna na skanie ma działać jak czerwone Ĺ›wiatło
> na skrzyżowaniu.

Hmmm... Bo nie interesuje mnie struktura kliszy, tylko
treć zdjÄ™cia?


Podobają Ci się wyprane kompletnie z ziarna plastikowe zdjęcia
> z cyfrówek? ;)

Tak, bardzo mi siÄ™ podobajÄ…! MajÄ… w sobie coĹ› z ideału :)
Albo HiFi - high fidelity - wysoka wiernoć.


Skanowałem furÄ™ dwudziestoletnich slajdów ORWO robionych Zenitem do A3/300 dpi - czyli 3500 dpi. Ziarno widać na monitorze 1:1. Na odbitkach nie widać (wiem, bo robiłem, wiÄ™c nie bÄ™dÄ™ nawet na ten temat dyskutować).

To dosyć oczywiste, że jeĹ›li slajd skanowany 2400 dpi naĹ›wietlimy
na pocztówce, to wyjdzie nie lepiej niż 580 dpi. A naĹ›wietlarki majÄ…
np. 254 dpi, więc ziarno się "rozmyje".

Nie wiem, czy dobrze zrozumiałem - to były skany odbitek A3 ze slajdów?
I na odbitce nie było widać ziarna, a na skanie było widać?
Ok, nie będę dyskutować...


Za mało czego?

Za mało dpi żeby odczytać całÄ… użytecznÄ… informacjÄ™ na mikrofilmie.


 Może wypróbujÄ™ robienie zdjęć slajdom...

...póĽniej je naĹ›wietlisz na kliszÄ™, wsadzisz w rzutnik i na pewno bÄ™dÄ… lepsze, niż oryginał... :)
A jak TE klisze sfotografujesz... Uaaaauuu...

SÄ…dzÄ™, że jednak przenoszenie zdjęć do postaci cyfrowej ma sens...
Chociażby taki, że w czasach slajdów ORWO odbitki papierowe były
tak drogie, że wiÄ™kszoć zdjęć mam tylko w postaci slajdów (i nigdy
wersji papierowej nie miałem). A wysyłać jedynego egzemplarza
slajdu pocztÄ… do skanowania na drugi koniec Polski nie zamierzam.

WłaĹ›nie, przy okazji - gdzie można wykonać slajdy z .jpg? W rozsÄ…dnych
cenach oczywiĹ›cie. Chciałem kiedyĹ› naĹ›wietlić różne wzorki - siatki
dyfrakcyjne itp. W koĹ„cu zrobiłem "analogowe" zdjÄ™cie wydruku
na mikrofilmie.


P.

42 Data: Listopad 04 2009 07:33:45
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Marek Wyszomirski 


Użytkownik "Piotrne"  napisał:

[...]
WłaĹ›nie, przy okazji - gdzie można wykonać slajdy z .jpg? W rozsÄ…dnych
cenach oczywiĹ›cie. Chciałem kiedyĹ› naĹ›wietlić różne wzorki - siatki
dyfrakcyjne itp. W koĹ„cu zrobiłem "analogowe" zdjÄ™cie wydruku
na mikrofilmie.
[...]

Ja robiłem wielokrotnie u Jakuba Jewuły i byłem zadowolony z efektów.  Czy
cena będzie dla Ciebie rozsądna - sam musisz zdecydować -
http://www.skanowanie.com.pl/html/digitaldia.html.


--
Pozdrawiam!
Marek Wyszomirski

43 Data: Listopad 04 2009 12:06:30
Temat: Re: Foto retro...
Autor: Jester 

Piotrne pisze:

WidzÄ™ na niebie SłoĹ„ce i oceniam na oko, że jest dzieĹ„
- jak dla mnie wystarczajÄ…co precyzyjnie.

A jak patrzysz na zdjÄ™cie to oceniasz jego rozdzielczoć i użytecznÄ… informacjÄ™ na podstawie ziarna. To chyba nie to samo co zobaczyć że słoĹ„ce sobie Ĺ›wieci? ;)

czemu widok ziarna na skanie ma działać jak czerwone Ĺ›wiatło
 > na skrzyżowaniu.

Hmmm... Bo nie interesuje mnie struktura kliszy, tylko
treć zdjÄ™cia?

To ziarno widoczne jest tylko w dużych powiÄ™kszeniach, kliszach o dużej czułoĹ›ci i starych ORWO. I ewentualnie przy skanach robionych kiepskim skanerem. Do A3 - nie ma o czym mówić w ogóle. Tyle, że ja mówiÄ™ o odbitkach - na ekranie komputera problemu ziarna na skanach nie ma w ogóle, bo wymiary takiego skanu sÄ… mikro. Poza tym ziarno jest fajne :)

Podobają Ci się wyprane kompletnie z ziarna plastikowe zdjęcia
 > z cyfrówek? ;)

Tak, bardzo mi siÄ™ podobajÄ…! MajÄ… w sobie coĹ› z ideału :)
Albo HiFi - high fidelity - wysoka wiernoć.

No. A przy okazji Loudness War, mp3 słuchane z komórki bez słuchawek na przystanku, głusi realizatorzy dĽwiÄ™ku... To wszystko siÄ™ coraz bardziej oddala od ideału moim zdaniem, ale ja siÄ™ nie znam ;)

Skanowałem furÄ™ dwudziestoletnich slajdów ORWO robionych Zenitem do A3/300 dpi - czyli 3500 dpi. Ziarno widać na monitorze 1:1. Na odbitkach nie widać (wiem, bo robiłem, wiÄ™c nie bÄ™dÄ™ nawet na ten temat dyskutować).

To dosyć oczywiste, że jeĹ›li slajd skanowany 2400 dpi naĹ›wietlimy
na pocztówce, to wyjdzie nie lepiej niż 580 dpi. A naĹ›wietlarki majÄ…
np. 254 dpi, więc ziarno się "rozmyje".

Nie na pocztówce - to były odbitki A4.

Nie wiem, czy dobrze zrozumiałem - to były skany odbitek A3 ze slajdów?
I na odbitce nie było widać ziarna, a na skanie było widać?
Ok, nie będę dyskutować...

To były skany slajdów ORWO, nie odbitek. W ogóle nie mówiÄ™ o skanowaniu odbitek (chociaż nie wiem czemu, dobre skany na stronie www sÄ… nie do odróżnienia od zdjęć zrobionych Ĺ›ciankÄ… cyfrowÄ… ;) )
I z tych skanów były robione odbitki, nie odwrotnie.
Na skanach 1:1 na ekranie jakieĹ› ziarno widać, na odbitce już nie (bo jest z grubsza 4x mniejsza od tego, co widać na ekranie)

Za mało czego?

Za mało dpi żeby odczytać całÄ… użytecznÄ… informacjÄ™ na mikrofilmie.

A gdzie ty znajdziesz obiektyw do małego obrazka, który ma takÄ… rozdzielczoć, że da radÄ™ przy skanowaniu na 5400 dpi? O ile ta Minolta naprawdÄ™ tyle ma - bo w instrukcji dmax ma podobno 4,8, sporo wiÄ™cej, niż najlepszy bÄ™ben, wiÄ™c nieufny jestem...
Poza tym już tutaj ktoĹ› pisał, że mała klatka siÄ™ koĹ„czy na 3000 dpi, wiÄ™c sam widzisz - chaos informacyjny jest duży i każdy, nawet kompletny laik może sobie z niego wybrać to, co mu akurat pasuje jako argument w dyskusji na tym forum... :)

SÄ…dzÄ™, że jednak przenoszenie zdjęć do postaci cyfrowej ma sens...

Może i ma... Ja mam czterdziestoletnie negatywy na których dziadek uczy mnie chodzić - nigdy nie były z nich robione odbitki, sÄ… nieporysowane, niezakurzone, nie wyblakły... KiedyĹ› w wolnej chwili zrobiÄ™ z nich odbitki na papierze, na pewno nie bÄ™dÄ™ ich zgrywał na płyty, bo nie widzÄ™ kompletnie sensu, spokojnie mnie przeżyjÄ…, a póĽniej to już niech siÄ™ ktoĹ› inny martwi... ;)

J

Foto retro...



Grupy dyskusyjne